Assen

Terwijl Oekraïne in brand staat en het minst erge scenario voor het vrije westen een opleving van de koude oorlog is, zijn we hier in Assen bezig met de campagne voor de Gemeenteraadsverkiezingen. Ik kan mij voorstellen dat er mensen zijn die vinden dat onze lokale problematiek en ambities er nu even minder toe doen. Feit is dat de toekomst  onzekerder is geworden. Wie kan voorspellen wat de uiteindelijke gevolgen voor ons dagelijkse leven hier in Assen zullen zijn? Moeten we het nog over een eerlijke energietransitie hebben, nu energieprijzen door het dak gaan? Of over betaalbaar wonen en waar laten we dan misschien wel miljoenen Oekraïense vluchtelingen? Wat als er toch een oorlog met de NAVO uitbreekt, met alle risico's op het gebruik van Nucleaire wapens? Daarmee valt de discussie over een miljoenendak op de Wielerbaan toch in het niet? Er waren in de tijd van de eerste koude oorlog  mensen die vervielen tot een soort apathie, omdat alles zinloos was. De atoombom zou alles immers toch uitwissen. De popgroep Doe Maar wist dit gevoel mooi te verwoorden in hun song De Bom:

Ik ben verzekerd van succes tegen brand en voor mijn leven
Ik heb van alles, maar geen tijd, ook niet voor heel even
Ik moet aan mijn salaris denken en aan mijn relaties
Maar liever weet ik wie jij bent voordat het te laat is

Ik denk dat dit alles juist aantoont wat voor grote waarde wij moeten hechten aan het feit dat wij hier nog steeds zelf onze toekomst kunnen bepalen, zonder dat we worden gereduceerd tot bufferland van een Supermacht. Ik keek naar de nieuwe Omroep Ongehoord Nederland (ON). Hier werd glashard gesteld dat Supermachten nu één keer een buffer rond hun grenzen nodig hebben. Pech voor de Oekraïners, maar niks aan te doen. Gewoon lekker handel blijven drijven. Democratie is een detail. Dat vond de bij ON zo bewonderde Trump immers ook toen hij de verloren verkiezingen The Big Steal noemde. We komen er via het werk van een onderzoekscommissie achter hoe hij en zijn entourage de democratie de nek om probeerden te draaien.

De geschiedenis willen uitwissen en herschrijven is een zich herhalend fenomeen. Ideologieën, wereldmachten en religies komen op en verdwijnen, of leiden nog een bestaan in de marge. De symbolen daarvan zeggen ons niets meer, of worden zelfs gehaat. Vooral in revolutionaire tijden moeten ze het ontgelden. Bij de val van de Sovjet Unie is menig beeld van Lenin en Stalin gesneuveld, Nazisymbolen van het Derde Rijk zijn alleen nog in musea te vinden. Nog verder terug, tijdens de Reformatie, een religieuze revolutie, verdwenen heiligenbeelden uit voorheen Katholieke kerken. Sindsdien aangeduid als de Beeldenstorm. Sinds de dood van de zoveelste zwarte Amerikaan door politiegeweld is er wereldwijd een nieuwe revolutie opgelaaid tegen racisme. Er is een kookpunt bereikt en weer wordt geroepen om een herijking van onze geschiedenis en is er een Beeldenstorm opgestoken. Onderzoek heeft aangetoond dat er ook in Nederland institutioneel racisme bestaat. Daar kunnen we niet omheen. Als er soms al wrijving is tussen Friezen en Groningers, valt niet vol te houden dat het met de discriminatie van mensen met nog grotere cultuurverschillen wel wat meevalt. Het bestaat en we moeten er met zijn allen wat aan doen. Maar alles staat of valt met het draagvlak onder de bevolking. Dat geldt voor het navolgen van de Coronamaatregelen, maar ook wat betreft de bereidheid om te erkennen dat er sprake is van racisme en er wat aan te willen doen. Daar maak ik mij in het laatste geval zorgen om. Acties tegen nationale symbolen als straatnamen en monumenten, het eisen van excuses voor het slavernij verleden en selectieve verontwaardiging, tasten het draagvlak aan. Mensen voelen zich daardoor aangevallen en zetten de hakken in het zand. Persoonlijk heb ik bijvoorbeeld grote moeite mij verantwoordelijk te voelen voor de slavenhandel. Ik kom uit een geslacht van boerenarbeiders, veenarbeiders en kleine zelfstandigen, die vaak in armoede leefden. Mijn vader heeft in zijn jeugd zelfs nog honger geleden, toen mijn pake niet langer het zware boerenwerk kon doen nadat hij de Spaanse griep had overleefd. Zij stonden ver van de bewoners van de kapitale grachtenpanden die hun portretten lieten schilderen door onze Hollandse meesters. Mijn voorgeslacht werkte als kind al voor de boer en kon 's winters bijna verrekken, als er geen werk was op het land. Hoezo moet er dan namens mij excuses worden gemaakt? Mijn voorouders hadden het nauwelijks beter dan de zwarte slaven. De mensen in de koloniale tijd hadden een totaal afwijkend wereldbeeld en handelden daaruit. Feit is dat zij mede ons land daardoor hebben gemaakt tot wat het nu is. Dat hoeven we niet te ontkennen of uit te wissen, wel in de juiste historische context plaatsen. Feit is dat er in de VS een veelvoud zwarte Amerikanen omkomt door onderling geweld, dan door de politie. Ging men daar de straat voor op? Ook de zwarte Piet discussie heeft eerder schade dan voordeel opgeleverd voor de anti racisme beweging. Niet door de discussie zelf, maar wel door de wijze waarop actie werd gevoerd. laten we met respect voor elkaar en elkaars geschiedenis vooruit kijken en werken aan een racisme vrije samenleving.