Assen

Op maanadg 8 november, met een vervolg op donderdag 11 november wordt in de gemeenteraad de Programmabegroting besproken. Het college stelt de raad in het vooruitzicht dat er een tekort ontstaat van 6 miljoen euro, dus drastische bezuinigingsmaatregelen zijn in de komende jaren nodig om dit financiële tekort in te lopen.

Het wordt dus een heftig en emotioneel debat. Waarop moet bezuinigd worden. De minima? Het maatschappelijk werk? Ouderenwerk of de bibliotheek? Of misschien toch maar het Cultureel Kwartier uitstellen? Iedere partij maakt z'n keuzes. Hieronder vindt u de bijdrage van de SP in de eerste termijn.

Mw. de voorzitter

We bespreken de begroting waarin bezuinigingsvoorstellen staan die oplopen tot bijna 6 mln in 2008. De SP is van mening dat het doemdenken van het college voor de komende 4 jaar een beetje overtrokken is. Vooral als we in een staatje zien dat de alg. reserve in 2005 11,4 mln bedraagt, waarvan de vrije ruimte 6,7 mln is.

Als de prognose is dat die reserve tot in 2008 terug zal lopen tot bijna 9 mln, met een vrij ruimte van 3,7 miljoen, vind ik niet dat we daar draconische maatregelen voor moeten treffen. Bovendien zijn er nog extra potjes omdat men blijkbaar vindt dat je, behalve een spaarrekening ook nog een gevulde sok onder de matras moet hebben (blz. 22: buffer van 500.000).

Over een paar dagen houdt de SP haar jaarlijkse ledenvergadering en het bestuur bedenkt dan altijd een leidend thema. Dit keer zal dat zijn: Socialisme, nu meer dan ooit; en het onderschrift dat het socialisme als uitgangspunt de mens stelt en dat de menselijk maat maatgevend moet zijn voor de inrichting van de samenleving.

Die menselijk maat wil ik ook graag nemen van de inrichting van de Asser samenleving. Bij de behandeling van de WWB heb ik me erg boos gemaakt; boos op een beleidsvoorstel (3 jaar geen gebruik van de reductieregeling) dat vond dat de gemeente bezuinigingen moest toepassen op mensen die al minder dan het minimale inkomen hebben. Als men vindt dat 'minder dan minimaal' nog wel een beetje minder kan, vind ik dat een maatgeving die ver staat van de menselijke maat.

Als er in een tijd van financiële teruggang de gemeente moet gaan bezuinigen, mede onder invloed van een kabinetbeleid dat ook haar doen en laten niet langs de menselijke maatlat legt, dan begin je door 'af te romen'. We zijn verder gegaan; we willen immers een sluitende begroting en een verantwoorde reserve. In de afgelopen jaren zijn alle gesubsidieerde instellingen tegen het licht gehouden. Ongelijkheden werden rechtgetrokken en kortingen aangekondigd die met veel protesten werden ontvangen. Minderen is altijd moeilijk. Van belang is, met welke maat gemeten wordt. De SP hoopt dan op, zoals bij de WWB-beoordeling werd genoemd, een individuele toetsing, naar ieders omstandigheden en vermogen. Dat zou een menselijke maat zijn.

Vooralsnog komt het bij de SP niet over als een toetsing langs de menselijke maat. De bezuinigingen worden opgelegd, zonder een zorgvuldige overweging van de consequenties; gelden worden uitgegeven die naar verhouding onverantwoord zijn, ambities op het terrein van grote projecten worden zonder uitzondering gehandhaafd en er wordt gestreefd naar het aanhouden van zo groot mogelijke reserves.

Concrete voorbeelden:
Bezuinigingen zonder overweging van consequenties.

• De SOWA heft m.i. duidelijk aangegeven dat zij geen enkele andere mogelijkheid ziet voor het toepassen van bezuiniging dan het sluiten van de Kloosterhof. Ik hoef u hier niet te vertellen wat daar de consequenties van zijn. De ouderen hebben dit ook al gedaan op de begrotingsmarkt.
• De Bibliotheek gaat in december nog eens met de gemeente de discussie aan over een financieel strikt beleid, maar ook de cultureel, maatschappelijke noodzaak van het bibliotheekwezen. Ik wil deze discussie afwachten voor er een bezuinigingsmaatregel wordt opgelegd.
• De logopedische hulp is al uit het basisonderwijs wegbezuinigd. Er blijft over, het testen van de kinderen op mogelijke logopedische problemen, vervolg- onderzoeken, advisering en voorlichting. Dit dient m.i. dicht bij kinderen, ouders en leerkrachten te liggen, nl. in de school.
• De wijkcentra en het opbouwwerk worden tot 250.000 euro gekort. Om alvast een bezuiniging aan te kondigen op welzijns- en opbouwwerk, omdat de Brede School dit wel opvangt lijkt ons onjuist. De brede school is bovendien nog maar in een experimentele fase en nog lang niet in elke wijk aanwezig. Er is geen enkel zicht op de kostenbesparing bij een dergelijke samenwerking. Ook de mogelijkheid om welzijns-en opbouwwerk onder te brengen in de Brede School is nog niet concreet.
• Bezuinigen op maatschappelijk werk in een tijd dat steeds meer mensen een beroep doen op deze instelling, is een beleidskeuze met een no-claim-effect: geen aanspraak maken op hulp (door bezuiniging beperkt) als de hulpvraag nog niet nijpend is, maakt de kosten vele malen hoger als het probleem escaleert.
• De sportcommissie heeft een duidelijke analyse opgesteld over de bezuinigingen die de sportverenigingen treffen. Ook zij geven aan dat de consequenties van de toegepaste bezuinigingen die hen eerder al troffen en ook nu weer worden aangezegd, niet zorgvuldig worden toegepast. Er wordt onvoldoende inzicht gegeven aan de verenigingen hoe het tarieven-en subsidiesysteem wordt toegepast. Hoe moet het verder met de ID-banen in de sport, hoe het verder gaat met de uitvoering van de BSI; hoe wil de gemeente voorkomen dat de lastenverzwaring die de sportverenigingen moeten doorvoeren in de contributies, een drempel opwerpt voor minder draagkrachtigen. Immers de reductieregeling is ook voor een groot deel van de minima komen te vervallen.
• De bereidheid van de sport om te bezuinigen is aanwezig, mits de gevolgen voor ieder duidelijk en acceptabel zijn.
• Ook de extra bezuiniging op het ICO kan alleen maar betekenen dat het ICO de zo bekritiseerde beperkingen op lesaanbod en lesduur zal moeten toepassen. De leerlingen die gebruik moeten maken van gesubsidieerde lessen krijgen zodoende minder mogelijkheden tot benutten van hun talent.
• Het speeltuintjesbeleid is gericht op vervanging; niet op nieuwe plaatsing van speeltoestellen. Ik weet dat speeltoestellen al lange tijd slachtoffer zijn van vandalisme. Het was hier en daar 'dweilen met de kraan open'. Daar gaat veel geld in zitten, maar de SP constateert ook dat de speelveldjes er vooral 's avonds erg kwetsbaar bij liggen: op stille plekjes en zonder verlichting. Aantrekkelijk voor groepjes jongelui die er vuurtjes stoken, vernielen en rommel achterlaten. De kinderen zijn hiervan de dupe.
• Is het niet goed om dergelijke speeltuinen meer te ontwikkelen in samenspraak met ouders en scholen. Misschien geeft híer de Brede School mogelijkheden voor een beter speeltuintjesbeheer.

Gelden uitgeven die naar verhouding onverantwoord zijn.

• Als de broekriem aangehaald moet worden en zelfs tot in de portemonnee reikt van de minst draagkrachtigen, is het ook van belang om te letten op verantwoorde uitgaven.
• Om met de kleine posten te beginnen: Voor het houden van een referendum over de Europese Grondwet is door het Rijk 60.000 euro beschikbaar gesteld. De gemeente begroot hiervoor 79.000 euro. M.i. moet de gemeente zich te voegen naar de beschikbare gelden en niet meer dan 60.000 euro besteden; bijv. de vergoeding voor de degenen die de bureaus bemensen kan wel teruggebracht worden.
• De Hockeyvereniging Assen kampt met versleten kunstgrasvelden. Om op redelijk niveau hockey te kunnen spelen en dus mee te doen met toernooien, zou er 170.000 euro aan de velden besteed moeten worden. Hoewel de SP de sport in het algemeen een warm hart toedraagt, moeten we wel de verhoudingen in het oog houden. Om aan een vereniging met 200 leden 170.000 euro te besteden gaat ons te ver. De hockeyvereniging zal wat ons betreft, terug moeten naar het echte-grasniveau. Dit vooruitlopend op bespreking (college-voorstel komt nog).
• Er wordt in de begroting gepleit voor het behoud van ambities. Dat staat of valt volgens de SP met het niveau van het economisch peil. Hooggestelde ambities zullen moeten bijgesteld of wijken voor het behoud van een leefklimaat op sociaal en maatschapplijk verantwoord niveau. Ik noem ambities als een Cultureel Kwartier (naast de vernieuwing van het theater) waar overigens ook door de Seniorenraad vraagtekens bij worden gezet. Het bevaarbaar maken van de Vaart, dat geen economisch doel heeft dan alleen een toeristisch, een opwaardering van het stationsplein voor 3 mln euro en deelname in Regiovisie van driekwart ton euro per jaar, zijn allemaal uitgaven of reserveringen die volgens de SP opgeschort dienen te worden.

Ik hoop hiermee duidelijk te hebben aangegeven dat de SP de begroting heeft gemeten naar de menselijke maat en tot het standpunt kwam dat de Programmabegroting bij deze toets voorlopig een onvoldoende krijgt en daarmee dus niet maatgevend zou moeten zijn voor de inrichting van de Assense samenleving.

Marijke van den Broek

Voorgestelde amendementen, die ingediend worden na bespreking met raad en college en na toetsing andere amendementen:

Bezuinigingsrichtingen:

1. Gebruik sportaccommodaties: afzien van verhoging tarieven, tenzij duidelijkheid.
2. Overig lokaal onderwijs: beperking bezuiniging door logopedie te sparen.
3. Wijkcentra: geen bezuiniging toepassen
4. Huisvestingskosten ICO-gebouw: geen bezuiniging toepassen.
5. Maatschappelijk werk: geen bezuiniging toepassen.
6. Ouderenwerk SOWA: geen bezuiniging toepassen.

Bibliotheek: uitstel besluiten tot nadere beleidstakendiscussie

Overige voorstellen in Programmabegroting:

7. Bestuur en Burger (blz. 30): kosten referendum Eur. Grondwet aanpassen aan door overheid verstrekte gelden, nl. 60.000 euro.
8. Facelift Stationsplein (blz. 43): kosten (2006: 3 mln) opschorten.
9. HVA (blz. 17): vervanging kunstgrasveld ad 170.000 euro. Nog geen amendement, omdat de raad nog een voorstel met alternatieven ter afweging en besluitvorming wordt voorgelegd.

Marijke van den Broek